Mersin’de geçtiğimiz haftalarda yaşanan zirai don birçok köyde meyve bahçelerinde yüzde 100’e varan hasara neden oldu. Çiftçiler, bu yıl meyve alamadıkları gibi zarar gören ağaçlar nedeniyle gelecek yıl da meyve alamamaktan endişe ediyor. Çiftçiler bir yandan kuruyan bahçelerindeki hasarın boyutunu anlamaya çalışıyor bir yandan da Tarım Bakanlığının belirleyeceği hasar miktarının zararını karşılayıp karşılamayacağını düşünüyor. Bugünlerde Mersin’in birçok köyünün kahvehanelerinde gündem, Mersin’in afet bölgesi ilan edilip edilmeyeceği. Çiftçiler, “Afet bölgesi ilan edilmeli, kredi desteği verilmeli” diyor.

Zirai don felaketinin en büyük etkiyi yaptığı köylerden biri olan Toroslar ilçesine bağlı Çağlarca köyü, şeftali ve kivi üretimiyle ünlü bir köy.

2 yıl önce kurulan Çağlarca Tarımsal Kalkınma Kooperatifi, o güne kadar serbest piyasaya konu olan kivi için ilk kez taban fiyat belirleme başarısı göstermişti. Kooperatif geçen sezon yaklaşık 600 ton kivinin satılmasına aracılık ederek fiyat belirlemişti.

KİVİ, ŞEFTALİ, NEKTARİN, CENNET MEYVESİ BAHÇELERİNDE ZARAR BÜYÜK

Çağlarca sakinleri, bu hasat sezonunda da kivi fiyatlarının kooperatif sayesinde yüksek olacağını umut ediyordu ancak zirai don felaketi çiçek aşamasındaki kivi ağaçlarını vurdu. Bazı bahçelerde hasar yüzde 100’e yaklaştı. Şeftali, nektarin, cennet meyvesi bahçelerinde de durum farklı değil.

KOOPERATİF BAŞKANI KORKMAZ: MERSİN AFET BÖLGESİ İLAN EDİLMELİ

Çağlarca Tarımsal Kalkın Kooperatifi Başkanı Nermin Korkmaz, “2 yıldır çok güzel işler yaptık kooperatif olarak. Genel olarak köyümüzde kivi üretimiz vardır. Bunun yanında şeftali, nektarın, cennet meyvesi, kısım kısım ceviz vardır. Üretim olarak. 2 yıl öncesinde kivilerimiz şu anki fiyatın çok çok altında kalıyordu. Fakat kooperatiften sonra artık bunu alıcı firmalarımızın eline değil de köylülerimizle istişare ederek bir fiyat politikası belirledik. Bir taban fiyatı belirledik. Bunun üzerinden satışlarımızı yaptık. 2 yıldır da hem köyümüz adına hem köylülerimiz adına güzel kazançlar elde etmeye başlamıştık ki bu son don olaylarına kadar. Yüzde 100’e varan bahçelerimizde zarar görülmektedir. Doğal afet, evet hiçbir şey yapılamaz ama devletimizden bu konuda destekler beklemekteyiz. Bunun yanında çiftçilerimizin çekilmiş kredileri var. Afet bölgesi ilan edilerek kredilerin birkaç yıl sonrasına ertelenmesi. Çiftçilerimize yeniden sıfır faizli krediler açılması gerekmektedir. Yardım bekliyoruz. Buranın çok acil şekilde afet bölgesi ilan edilmesini bekliyoruz” dedi.

“250 BİN LİRA MASRAF YAPACAK, 500 KİLO MEYVE ALACAK”

Zirai dondan zarar gören ağaçlara bakmaya devam ettiklerini kaydeden Korkmaz, “Bu ağaçlar bu şekilde oldu diye biz bu ağaçları bırakmayacağız. Nasıl ki evimizdeki çocuğumuz hasta olduğunda bırakmadığımız gibi bunlar da çiftçilerimizin bir nevi evlatları gibi baktıkları ürünlerdir. Haliyle, ürün olmayacak gibi, bir ürün elde edemeyeceğiz gibi. Ama bu ağaçların bakımı yapılacak, beslemesi, gübrelemesi, budaması yapılacak, maliyet yine çiftçinin üzerinde. Örneğin 10 dönümlük bir kivi bahçesinde minimum 250 bin lira işçilik ve maliyet girdileri olacaktır. Şu anda 10 dönüm araziden alınabilecek maksimum ürün 500 kilo. Bu 500 kilo hiçbir şeyi kurtarmaz. Bu konuda da destekler beklemekteyiz” diye konuştu.

“30 yıllık çiftçiyim, böyle bir afet görmedim”

Çağlarca köyü sakini bir çiftçi, normal şartlarda 30 ton meyve veren bir bahçeden bu hasat döneminde 300 kilo ürünün zor çıkacağını belirterek “30 yıldır çiftçilik yapıyorum. Bu yıl ki gibi bir afet hiç görmedim. Dolu vurdu, rüzgar vurdu ama bu seneki gibi görmedim. Bu yıl ürün alma ihtimalimiz kalmadı” dedi.

KERİMLERLİ ÇİFTÇİ: HASAT YAPILACAK MEYVE AZALDI

Kerimler köyü sakini bir çiftçi de şeftali, kivi, narenciye bahçeleri ile üzüm bağlarının -8’e kadar düşen soğuklar nedeniyle zarar gördüğünü ifade ederek “Hasat yapılacak meyve epeyce azaldı” dedi.

“GEÇEN YIL HARCADIĞIMIZ BOŞA GİTTİ. BU SENEKİ DE BOŞA GİDECEK”

Çağlarca köyü sakini bir başka çiftçi de “Meyve alma ihtimalimiz yok. Ama meyve olmuyor diye ağaca bakmayacak değiliz. Seneye meyve verecek olan ağacı öldürmeye gerek yok. Bakımlarına devam ediyoruz. Büyütücüsü var, taban gübresi var, yaz gübresi var. 3 dönümlük bir kivi bahçesi olsa benim tahminim 50 bin liralık masrafı olur. Bu masraf boşa gitti. Seneye kadar meyve veren ağaca da bakacağız o da boşa gitmiş olacak” dedi.

KADIN ÇİFTÇİ: 2 YILDIR İYİ MEYVE SATIYORDUK, BU SENE OLMADI

Bir çiftçi, don zararının hem bu yıl hem gelecek yıl rekolte düşmesine neden olacağını vurgularken Çağlarca köyünden bir kadın çiftçi, “Kooperatifimiz sayesinde 2 yıldır çok güzel meyve satıyorduk. Bu yıl olmadı. Devletimizden destek bekliyoruz” dedi.

“Bunun adı afettir”

Kivi ve şeftali ağaçları donda zarar gören bir çifti arazindeki ağaçları tek tek inceleyerek hasarın boyutunu, hasarın gelecek yılı da etkileyip etkilemeyeceğini anlamaya çalıştı. Çiftçi, “Bu senenin kışında, yeni sene meyve verecek gözleri de etkilediği için bu kaç seneye yayılır, onu kestirmek çok zor. Afet bölgesi ilan edilmesi lazım. Afet bölgesi ilan edilmesinin ötesinde çok şey bekliyoruz. Beklentimize karşılık bulabilirsek. Elbette afet bölgesi ilan edilmesi gerekir afettir bu. Bunun aksini iddia eden bir kurum varsa buyursun kendisi belirlesin” dedi.